تاثیر قرض الحسنه بر زندگی فقرا
چگونه وام های خرد قرض الحسنه زندگی فقرا را متحول می کند؟
گردآوری و تالیف: محمد ملائی
پدیده فقر از مشکلات بزرگی است که جوامع مختلف را به چالش واداشته است و همه جوامع برای رسیدن به توسعه پایدار سعی در فقرزدایی از جامعه خود دارند. تجربه سالها فعالیت نویسنده این کتاب در موسسات خیریه نشان داده است که کمک‌های اعانه‌ای نتوانسته تاثیری در رفع مشکل فقر افراد داشته باشد.شاید بهتر است بگوییم این نوع کمک ها نقش یک مسکن برای درد را ایفا میکند اما لزوما کمکی به بهبود کامل نمی‌کند.
کنشگران عرصه اجتماعی، سیاستمداران و اقتصاددانان در سراسر جهان تمایل دارند بتوانند کاری کند که مشکل فقرا را اصولی و اساسی حل کنند.
این کتاب بر شناسایی فرصت‌ها و توانمندسازی افراد به عنوان شالوده و بنیان برنامه‌ریزی و اجرای راهبردهای کاهش فقر تأکید می‌نماید.
در بسياري از كشورها، تأمين مالي خرد و كوچك؛ راهكاري مناسب براي ايجاد فرصت هاي شغلي جديد به ويژه فعاليت هاي خوداشتغالی
و کاهش فقر و توانمندسازی افراد، در مناطق كم درآمد مطرح شده است.
در واقع مهم ترین عامل فقر نداشتن شغل مناسب است که برای انسان درآمدی پایدار ایجاد کند. فقرا اگر ایده شغلی هم داشته باشند معمولا سرمایه ای برای ایجاد شغل و توسعه شغلی خود در دسترس ندارند و با توجه به نداشتن گردش حساب مالی مناسب و نیز نداشتن ضامن معتبر از گرفتن تسهیلات بانکی محروم هستند؛ به این دلیل از بانک ها هم نمی‌توانند برای ایجاد و توسعه شغلی خود وام بگیرند.
در فرهنگ اسلامی قرض الحسنه به عنوان یک ساز و کار مهم جهت توانمندسازی افراد است و رویکردی بسیار ضروری است که به حل مسائل مهم اجتماع محروم کمک می کند.این کار در واقع هدفی را دنبال می کند که به نظر می رسد از سوی جامعه کمتر به آن توجه می شود.
عدم دسترسی به خدمات بانکی و موسسات مالی برای فقرا یکی از دلایل پایداری و فرسایشی فقر است که اگر بتوان امکان برخورداری فقرا از خدمات قرض الحسنه را فراهم کرد آنها قادرند کسب و کارهای کوچک و بادوام برای خود ایجاد کنند که بتوانند از باتلاق فقر خارج شوند و گامی را برای توانمندی مالی خود بردارند و رفاه نسبی برای خود رقم بزنند.
در این کتاب به موضوع اشتغال افراد بی درآمد و کم درآمد برای کاهش فقر در مناطق محروم تاکید فراوان شده است.تخصیص اعتبارات خرد با موضوع قرض الحسنه بدون بهره و با ساز و کار مشخص برای ایجاد یک واحد کسب و کار از راههای اثربخش کاهش فقر و محرومیت است.
قرض الحسنه در واقع دسترسی مستمر، ارزان و پایدار به منابع مالی برای بیرون آمدن از فقر مزمن است به تعبیر دیگر وام های قرض الحسنه با هدف خروج فقرا از وضعیت فقر ایجاد می شود که راهبرد کلیدی در حوزه فقرزدایی به حساب می آید.
اسلام بر قرض الحسنه تاکید زیادی دارد، چرا که قرض الحسنه کرامت وام گیرنده را حفظ می کند و به لحاظ تعهد وام گیرنده بر بازپرداخت اصل قرض، او را به سمت کار و تلاش برای بازگرداخت دین خود می کشاند.
با توضیحات داده شده در این کتاب نقش اشتغال در کاهش فقر و نابرابری توزیع درآمد بیش از پیش آشکار می شود.نویسنده این کتاب امیدوار است که با کاهش بیکاری به مرور زمان و در درازمدت با برنامه ریزی از یک روستا شروع و به توسعه و پیشرفت آن در سطح شهرها و استان ها منجر شود.در این صورت به مرور شکل فقر در روستاها و شهرها تغییر کرده و زمینه ای مناسب برای کاهش نابرابری فراهم خواهد آمد و سرانجام منابع خیریه به کسانی خواهد رسید که صلاحیت داشتن آن را دارند.
در جای جای این کتاب به علل و ریشه های تداوم فقر پرداخته شده است و راهکارهای علمی و عملی تجربه شده نیز به صورت گام به گام ارائه داده است در این راهکارها سعی شده است عزت فقرا حفظ شده و ثروتمندان نیز به مسیر صحیح کمک رسانی هدایت شوند.
درباره نویسنده
آقای محمد ملائی از اعضای هیات مدیره موسسه خیریه « انجمن خدمات اجتماعی اهل سنت بندرعباس » می باشد. ایشان و سایر همراهان شان در این موسسه سال ها است که به ارائه خدمات بهداشتی، درمانی، آموزشی و حمایت از خانواده های کم بضاعت در سطح استان هرمزگان مشغول می باشند. بخشهایی از این کتاب مستقیما تجربیات ایشان در حوزه عملیاتی و پروژه های مرتبط با این موضوعات می باشد.
آشنایی با انجمن خدمات اجتماعی اهل سنت بندرعباس
سابقه انجمن خيريه بندرعباس به دهه 1330 هجری شمسی بر می گردد. در آن سالها جمعی از نيكمردان خطه جنوب، انجمن خيريه و خدمات اجتماعی اهل سنت بندرعباس را بنا نهادند تا مرهمی باشد بر زخم مستمندان، مرجعی برای نيكوكاران، باقيات صالحاتی برای خود و ميراثی برای آيندگان.
كمك به فقرا، دستگيری از نيازمندان، رسيدگی به امور مساجد و امامان و كوشش برای نهادينه كردن خدمات اجتماعی از عمده تلاشهای بزرگان انجمن در آن سالها بوده است. تلاشهايی برآمده از حس همدردی و احساس مسئوليت همراه با اخلاص و صداقت.
در سال 1349 مرحوم سيداحمد فؤاد خطيب با همكاری تنی چند از نيك انديشان، اساسنامه ای برای انجمن تهيه نمود كه اين اساسنامه با امضاء بزرگمردانی همچون مرحوم شیخ محمد ضیایی و با حمایتهای مرحوم سید عبدالرحیم خطیب به ثبت رسيد و بدين صورت فعاليت رسمی انجمن از سال 1350 شروع شد.
مرمت و توسعه مسجد جامع شهر بندرعباس، سرو سامان دادن به وضعيت مساجد و امامان و پيگيری موقوفات، فعاليت های فرهنگی اجتماعی و خيريه، تأسيس درمانگاه خیریه و … بخشی از اقدامات انجمن تا دهه هفتاد بوده است.
در سال 1377 با شكل گرفتن هيئت مديره دهم فصل ديگری از حيات انجمن آغاز گرديد. شور و اشتياق مردم و بخصوص جوانان برای انجام امور عام المنفعه باعث شد تا انجمن با تشكيل كميته های مختلف گامهای بلندی در جهت تحقق اهداف خيرخواهانه خود بردارد.
و اينک با گذشت بيش از نيم قرن نوبت به ما رسيده است؛ امانتی گرانبها، ميراثی ماندگار و نعمتی كم نظير در اختيار ماست. نعمتی كه خيرات و بركات آن نتيجه چهار چيز است: لطف بی پايان يزدان، اخلاص و تلاش صادقانه بانيان، همت بلند شما مردان و زنان و دعای خير دردمندان. امانتی كه بايستی به نسلهای آينده تحويل داد، ميراثی كه سهم ما از آن حفظ آن است و نعمتی كه بايد شكر آن را به بهترين وجه به جا آورد.
برای آشنایی بیشتر با این موسسه و یا تهیه این کتاب می توانید از لینک زیر استفاده نمایید:
لینک سایت انجمن خدمات اجتماعی اهل سنت بندر عباسدر هجدهمین جلسه شورای مرکزی شبکه نیکوکاری و خیریه نماینده ای از این مجموعه در جلسه به صورت آنلاین حضور یافتند و موسسه را دیگر اعضای حاضر در شبکه معرفی کردند برای دیدن فیلم کامل جلسه روی دکمه زیر کلیک کنید .
برای دیدن فیلم این گزارش اینجا کلیک کنید